Oh wee !

"Co-naître" is een verzamelbundel van 22 verhalen over bevallingen, samengesteld door Aliette Griz met illustraties van Élodie Antoine. Het begon zestien jaar geleden met een blog. Uit haar schrijfworkshops onthield Aliette dat schrijven ook samen met anderen gebeurt, al dan niet door actief te schrijven of met een oeuvre als resultaat. Vandaag ziet een boek het levenslicht: een bundel fantasierijke hersenspinsels, die zich ver houdt van belerende lesjes van een geprivilegieerde groep over baren met of zonder pijn, die de stilte doorbreekt van de uren die vrouwen beleven op het ritme van al dan niet verwijdende baarmoeders. Verhalen die laten zien dat, voor vrouwen, ook een bevalling politiek is. Het boek is net gedrukt. Met dit programma slaakt het zijn eerste kreten na afloop van twee filmvertoningen waar we tekstfragmenten te horen krijgen en enkele van de auteurs ontmoeten.

Aliette Griz begeleidt een schrijfworkshop samen met andere auteurs van het boek op basis van een eenvoudige maar ongewone vraag : vertel je bevalling. Je hebt geen schrijfervaring nodig. De termen ‘co’ en ‘geboorte’ horen hier samen voordat elke deelnemer er op haar of zijn eigen manier mee aan de slag gaat.
➞ 15 deelnemers maximum. Op inschrijving.
➞ Er is een tweede workshop voor leden van het Vrouwenhuis van de vzw MOVE in Molenbeek en AWSA (Arab Women’s Solidarity Association).

Dounia is in verwachting van een kind dat thuis geboren zal worden. Haar moeder, Axelle, is aan het eind van haar leven en wil niet in het ziekenhuis sterven. Getroffen door deze echo van twee kwetsbare lichamen, besluit de regisseuse een film te maken tijdens haar zwangerschap. Zij wil begrijpen waar dit fundamentele verlangen naar soevereiniteit over het eigen lichaam vandaan komt, het instinct niet afhankelijk te willen zijn van instellingen, zeker op het moment van geboorte en dood. Op het schiereiland Crozon roept Axelle het Algerije op waar zij leefde, geëngageerd en ontembaar. Zij vertelt openhartig en nauwgezet het verhaal van vrouwen met wie zij heeft gewerkt en die zij heeft gesteund, over ongewenste zwangerschappen, moeilijke bevallingen en illegale abortussen, tot en met het verhaal van een zwaar gehandicapte baby wiens moeder niet wilde dat hij bleef leven. Dounia doorspekt het verhaal van haar moeder met persoonlijke bespiegelingen en een soort dagboek, gefilmd in zwart-wit Super 8, die een jeugd oproept die gestuwd werd door een sterke levenskracht, net als wild gras.

➞ 08.04 : vertoning gevolgd door een lezing van tekstfragmenten uit het boek Co-naître en een debat met Aliette Griz en auteurs.
➞ 15.04 : vertoning gevolgd door een ontmoeting met Dounia Bovet-Wolteche.

Binnenkort wordt Aria geboren. Haar moeder, regisseur Émilie Jouvet, vertelt ons over de maanden die aan dit heuglijke nieuws voorafgingen. Heen- en weer reizen met de trein, echografieën en injecties om eindelijk moeder te worden. De wens om ouder te worden wordt door miljoenen mensen gedeeld, een wens die gender of seksuele geaardheid overstijgt. In Frankrijk verhindert de wet dat lesbiennes, homoseksuelen of transseksuelen ouders worden. Dit betekent dat zij zich een weg moeten banen door buitenlandse reizen, opdringerige procedures en sociale minachting. Émilie Jouvet is zwanger en ze nodigt haar naasten uit zich over haar buik te buigen zodat ze over zichzelf kan praten en de stilte te doorbreken over homo-ouderschap, het al dan niet willen krijgen van een kind, afstamming en kindertijd.

Deze film is geboren uit een verlangen om de wereld te zien die we aan onze kinderen nalaten. Na de geboorte van zijn zoon en tien jaar voor de geboorte van zijn dochter, heeft Denis Gheerbrant de wegen van Frankrijk en België afgereisd om mensen te ontmoeten die leven in gekwetste, gedesindustrialiseerde plaatsen waar de strijd tegen het patronaat nog zeer reëel is. Verhalen die een gemeenschappelijk Verhaal vormen, die van de torens van Marseille, de realiteit van het beroep van vroedvrouw en de strijd van de arbeiders. We zijn getuige van de geboorte van een film doorheen ontmoetingen, dankzij een eenvoudige handcamera waarmee het leven, tot een geboorte toe, wordt vastgelegd.

➞ de vertoning van 09.04 wordt gevolgd door een ontmoeting met de regisseur

Wie ben ik? Wat moet ik eten? Wie eet me op? Waarmee adem ik? Vragen de pasgeborenen van onze wereld. De ransuil, de Europese bever, de gevlekte salamander en de moerasschildpad zijn schakels in ons ecosysteem. Een evenwicht dat afhangt van al die kleine wezens, die hun rol moeten ontdekken en hun aanpassingsvermogen ontwikkelen om hun plaats in deze wereld te vinden. Een poëtisch pedagogisch pareltje van een animatiefilm voor jong en oud! Voor de ogen van onze kinderen komen papieren marionetten tot leven die ons vertellen wat we niet kunnen zien. Op basis van de boeken van de Pléiade, gevonden op rommelmarkten, nodigen deze kleine wezentjes ons uit de natuur te ontmoeten om de wereld te begroeten.

Aan de vooravond van de geboorte van zijn eerste kind vindt Alberto de rekening die zijn vader hem volgens de familietraditie heeft gegeven met een schuld die moet worden terugbetaald voordat hij zelf vader wordt: 30.250.000 lire die Alberto tot een geschoold en gezond man hebben gemaakt. Hij springt op de nachttrein naar Rome om zijn vader uit te leggen dat hij het geld niet heeft. De trein des levens slokt de kilometers op, met even onwaarschijnlijke als verrassende ontmoetingen, die elkaar in een koortsachtig ritme opvolgen. We ontmoeten vervloekte bloemen, kreeften die zichzelf emanciperen, Marie Trintignant als een begripvolle ex, Dominique Pinon als een locomotiefbestuurder, Michel Aumont als een blutte verzamelaar, Jeanne Moreau als een oud-Egyptische prinses... Een onvoorspelbare, heftige en poëtische film over vaderschap, erfenis en het (vermeende?) gewicht van voorbije generaties. Alles gekruid met een charmant Italiaans accent. We zijn vertrekkensklaar, instappen a.u.b. !

Om contact te houden met Miyuki, de moeder van zijn kind van wie hij nog steeds houdt, besluit Kazuo Hara haar te filmen in haar dagelijks leven. Hij is getuige van de ruzies tussen Miyuki en haar nieuwe partner, vervolgens van haar relatie met een zwarte Amerikaanse GI, tot zij alleen bevalt van haar baby (het onscherpe beeld vertaalt de emotie van de vroegere minnaar), of van de destabiliserende confrontatie tussen Miyuki en Kazuo’s nieuwe partner. Deze prachtige en rauwe scènes tonen Miyuki’s compromisloze engagement. Als militant feministe pakt ze frontaal de opvoeding van haar kinderen aan (die ze in een vorm van wildheid wil houden om autonoom te zijn), de ondergeschikte plaats van mannen in het moederschap, wederzijdse hulp via een gemeenschap van autonome vrouwen... Radicale standpunten die vijftig jaar later nog niet verouderd zijn en nog steeds de codes van het gezin, van liefdesrelaties en van afstamming door elkaar rammelen.

"Geen enkele vrouw in mijn familie sprak ooit met mij over de geboorte." Deze meeslepende film van Myleine Guiard-Schmid doorbreekt deze stilte en vertelt een ander verhaal hierover. Zij ziet de pijn als een spanningslijn tussen lichaam en geest, en de bevalling als het bewijs van de kracht in het lichaam dat zich van binnenuit opent. Het juk van cultuur wordt afgeworpen en het lichaam wordt opnieuw dier. De getuigenissen van moeders en vroedvrouwen worden afgewisseld met animaties, beelden, tekeningen, schilderijen op glas in beweging, collectieve ensceneringen, dans en muziek. Plezier vormt de rode draad: het plezier van leven schenken, van het lichaam terugvinden, maar ook grafisch, auditief en visueel plezier. Deze briljante film, met een duidelijke politieke dimensie, werd eerder in Peking en Valencia bekroond en gaat nu in België in première.

➞ Vertoning van 16.04 gevolgd door een ontmoeting over het thema plezier, met regisseuse Myleine Guiard-Schmid, Canadese vroedvrouw Malika M. Bonapace en de groep Matrice die het boek "On accouchera dans le plaisir" van Casilda Rodrigañez Bustos heeft vertaald en uitgegeven. De ontmoeting wordt gevolgd door een improvisatie van zangeres en componiste Sika Gblondoume op basis van de filmmuziek, begeleid door de slameuse Maïa Chauvier. "Retour de flammes", een distrotheek met brochures over gezondheid, seksualiteit, gynaecologie, kruidenkunde... vanuit een feministisch, anarchistisch en empowerment perspectief, is ook aanwezig.

➞ Vertoning van 30.04 gevolgd door een voorleessessie uit het boek Co-naître gevolgd door een ontmoeting met Aliette Griz en andere auteurs.

Door de Affabulerende Leegte te onderzoeken, de hypothetische materie die astrofysici ‘donkere energie’ noemen en die 74% van het heelal uitmaakt, toont kunstenaar Claudius de Cap Blanc uitvindingen die hadden kunnen zijn. In de Affabuloscope, de voormalige fabriek waar Claudius werkt, vind je verbazingwekkende machines zoals een apparaat om de vervaldatum uit te stellen, een balans om de voors en tegens af te wegen, of zelfs zetmeler die mannen opnieuw viriel maakt om hun nageslacht te verzekeren. In de Pyreneeën schrijft Claudius een boek in openlucht, door in de rotsen een prehistorisch teken te graveren dat "het teken van de vulva" wordt genoemd. Dit teken representeert het vrouwelijke geslachtsorgaan en de vruchtbaarheid van de aarde, maar valt niet bij iedereen in de smaak. Sommigen zien er seksuele perversie en degradatie van de natuur in... Fabrice Leroy maakt met zijn eerste film een heel mooi portret van deze kunstenaar-filosoof die het sacrale opnieuw in de kunst brengt.

➞ Vertoningen gevolgd door een ontmoeting met Fabrice Leroy.

Aan de muren van de foyer hangt een reeks foto’s in groot formaat van werken van Claudius de Cap Blanc. Een nieuwe blik op de prehistorie en archeologie aan de hand van waarheidsgetrouwe mythen, op rotsen gegraveerde vulva’s, surrealistische en poëtische machines, en andere vondsten. De foto’s zijn geselecteerd en afgedrukt door het Musée de L’Affabuloscope in Mas d’Azil (Ariège), een plaats waar je kunt "zien en aanraken wat nooit was maar had kunnen zijn als de mensen hun dromen verder hadden gedreven".

Twee baby’s per ongeluk verwisseld in de kraamkliniek is niet alleen fictie. Voordat het de plot werd van de film "La Vie est un long fleuve tranquille" stond zo’n verhaal centraal in een prachtige documentaire, geregisseerd door Françoise Romand, waar Étienne Chatiliez inspiratie uit putte. "Mix-Up" of "Méli-Mélo" werd gefilmd in Engeland in 1986, vijftig jaar na de geboorte van twee meisjes die per ongeluk verwisseld werden na de bevalling. Toen ze 20 waren, ontdekten ze dat ze niet door hun echte ouders waren opgevoed. Françoise Romand ensceneert dit ongelooflijke verhaal op een zeer kundige manier, met veel humor en inventiviteit. De personages in de film lijken een ontspannen en zelfs vrolijke kijk te hebben op deze gebeurtenis die een aanleiding is voor een vranke blik op menselijke relaties, familiebanden en liefde. Dit juweeltje uit de jaren 1980 wordt vertoond in een prachtige gerestaureerde versie, in aanwezigheid van de regisseur.

→ Voorstellingen gevolgd door een ontmoeting met regisseuse Françoise Romand.

Nola lijdt aan ernstige psychische stoornissen en wordt gevolgd door dokter Raglan, uitvinder van de "psychoplasmatica". Zijn controversiële experimentele methoden dwingen zijn patiënten om hun diepste emoties uit te drukken via lichamelijke mutaties. In het universum van Cronenberg kan een moeder net zo goed mooie blonde hoofdjes baren als misvormde wezens zonder navel die gedreven worden door moorddadige impulsen! De Canadese filmmaker waarschuwt ons: baren is ook en vooral het overbrengen van onze ergste trauma’s en onze woede. Geboorte is daarom verwant aan de eeuwige voortplanting van het kwaad. Hoe furieus en ziekelijk zijn derde film ook is, de paus van de "body horror" slaagt erin de emoties van zijn verhaal over te brengen. Met "The Brood" biedt hij niet alleen zijn eerste grote film maar ook een van zijn mooiste eindes, waarvan de laatste shots van een bijna gelijke dramatische kracht getuigen als “The Fly”. En dat wil wat zeggen!

Als onderdeel van een topgeheim project werkt Fritz Weaver samen met andere deskundigen aan een supercomputer genaamd "Protheus 4". Wanneer hij enkele dagen weg moet voor zijn onderzoek, laat de wetenschapper zijn vrouw alleen thuis. Al snel ontspoort de artificiële intelligentie. Wat als de geëvolueerde neef van HAL de vrouw van zijn schepper bevrucht met zijn synthetisch zaad, om zichzelf te incarneren in een nieuwe hybride baby? De film van Donald Cammell, een onwaarschijnlijke kruising tussen "2001: A Space Odyssey" en "Rosemary’s Baby", behandelt niet alleen de geboorte als resultaat van een verkrachting, maar stelt ook voor om verder te gaan dan de eenvoudige scheiding tussen natuur en robotica. Zo behandelt "Demon Seed”, haast zonder dat we het in de mot hebben, het vraagstuk van het transhumanisme met een nogal visionaire blik. Dit pareltje van seventies sci-fi horror geraakte een beetje in de vergetelheid, dus een goede reden om hem te (her)ontdekken!