Boris Lehman

Een soort van ABC van Boris Lehman via dialooggesprekken. "Mes entretiens filmés" begint in 1995 en zal pas 18 jaren later helemaal afgewerkt zijn, terwijl de filmmaker in het begin dacht te stoppen met filmen... In drie hoofdstukken komen we een vijftigtal gesprekspartners tegen waaronder enkele die zeer goed bekend zijn bij filmliefhebbers. Iedereen heeft het er over cinema, met als vertrekpunt die van Boris Lehman, maar ook over het leven in het algemeen. Op het eerste gezicht zou het misplaatste navelstaarderij kunnen zijn van iemand die wil uitgroeien tot een levende legende. Niets is minder waard. De boeiende, vaak humoristische dialogen van universele en filosofische aard volgen elkaar op. Fragmenten uit vroegere films, die voorheen nooit vertoond waren, leiden de cinema van Boris Lehman in, afgewisseld met korte geënsceneerde gesprekken naargelang de kansen die de ontmoetingen scheppen. We komen er medewerkers van Boris tegen, maar zien ook performances zoals de memorabele automummificatie in pellicule op het einde van het tweede hoofdstuk. In het derde hoofdstuk komen cineasten aan bod die net als Boris de kunst van het gefilmde dagboek beoefenen.
"Mes entretiens filmés" is een eerlijk en gelaagd zelfportret vermengd met een eerbetoon aan de onafhankelijk film en aan de vriendschap.

Voorstelling > zie Mes entretiens filmés #1

Voorstelling > zie Mes entretiens filmés #1

“Film-brut, over familie zonder familie, Album 1, die in zijn technische en esthetische verkenning de graad nul van cinema bereikt. Zo zien we er onder andere een station zonder trein, de binnenkomst van een directeur in zijn fabriek, een baby-maaltijd, het lezen van de tarotkaarten, de niet begiete begieter en zelfs een leeuw van Potemkine." (Boris Lehman)

Bedacht voor het eerste nationale super 8 filmfestival is "Album 1" een experiment van Boris Lehman die 150 personen filmt en zich door hen laat filmen in Brussel en omgeving. Een vrije film dankzij het super8-formaat waarin we een trits vrienden-filmmakers ontmoeten van Boris uit die tijd. "Album 1" vereist een muzikale en verbale tussenkomst. De pianolerares van Boris, Fanny Tran, neemt de handschoen op, terwijl Boris Lehman zijn stem verleent om met medewerking van het publiek citaten te lezen van William Burroughs, Henri Michaux en... Boris Lehman.

Bij wijze van proloog, trakteert de cineast-muziekliefhebber op een klein pianorecital, een talent dat hij al beoefende nog voor hij ooit een camera aanraakte...

Een quatre-mains-film van Boris Lehman en de Amerikaanse cineast Stephen Dwoskin waarin de beelden geïmproviseerd worden naargelang de andere filmt. Het is een poging tot toenadering tussen twee mannen wiens taal en obsessies helemaal niet op elkaar lijken. En toch. Boris tracht Stephen te imiteren, en omgekeerd, wat aanleiding geeft tot enkele grappige scenes. Er ontstaat een band en een dialoog ondanks de botsing van twee verschillende werelden. Stephen, die van in zijn kindertijd in een rolstoel zit, blijft onverstoorbaar, terwijl Boris zich ijverig toelegt op het spel. De film, gedraaid in Londen in 2005 en 2006, wordt onderbroken door filmfragmenten die tekenend zijn voor de stijl van beide cineasten. "Before the beginning" kent drie verschillende versies. Wij tonen de laatste versie die helaas onafgewerkt bleef door het overlijden van Stephen Dwoskin in 2012.

“Op een leeftijd waarop men eraan denkt om zijn koffers te maken voor het hiernamaals, bereid ik me voor om mijn leven te verbranden”. De allerlaatste episode van de monumentale autobiografische filmsaga “Babel” en waarschijnlijk van zijn volledige oeuvre, is "Funérailles (de l’art de mourir)". De film ensceneert de laatste dagen van Boris Lehman door Boris Lehman. Ernstig zonder het te zijn is dit filmtestament het vervolg op de terdoodbrenging van de cineast door hemzelf in heel wat van zijn films: levend verbrand, verdronken, met pijlen doorzeefd, of verpletterd door zijn eigen filmdozen. Zijn kruisweg bestaat uit verschillende doodrituelen uit het echte leven of uit zijn verbeelding, en vormt alzo een verzinsel in de vorm van een therapeutisch exorcisme met die typische humor van Boris die pathos, nostalgie en narcisme omzeilt. De film is doorspekt met literaire fragmenten die Boris inspireren, en er worden heel wat vrienden in opgevoerd aan wie Boris, voor de laatste keer, hulde brengt.

Omdat zijn trouwe 16mm camera net voor de draaidagen werd gestolen, draaide Boris Lehman met "L’art de s’égarer" zijn eerste digitale film. Vertrekpunt was de laatste levensdag van Walter Benjamin. Boris neemt het pad tussen Cerbère en Port-Bou dat de Joods-Duitse filosoof ook nam net voor hij zich van het leven beroofde. Hierbij trekt hij parallellen tussen het tragische lot van de schrijver op de dool en dat van een wanhopige cineast die zijn geliefde camera die zin aan zijn leven gaf verloren heeft. De film is opgebouwd als een initiatiewandeling, met op de achtergrond prachtige landschappen onder een stralende zon en een bouwvallig hotel dat de film heeft geïnspireerd. In co-regie met David Legrand, en deelname van Bruno Tackels, eminent kenner van het werk van Walter Benjamin, eindigt "L’art de s’égarer" in zelfspot van Boris Lehman om zo zijn verdriet te sublimeren en in schoonheid te eindigen.

Bobijn 6 bis, de zogezegd vergeten bobijn van "Mes sept lieux", een film van 323 minuten waarin Boris Lehman zijn Brusselse omzwervingen van 1999 tot 2010 oproept en in april 2014 vertoond in Nova. "Oublis, regrets et repentirs" – allesbehalve zwaar op de hand liggend- is gemaakt op basis van rushes die niet geselecteerd werden omwille van technische gebreken en andere found footage van Boris Lehman. En alzo schiep Boris Lehman een dag Boris Lehman. Van in het begin maakt een reële fantasie zich meester van de film om het scherm niet meer te verlaten. Wederom komt men er vele cinefiele vrienden en Brusselse plaatsen in tegen die hij misschien nooit getoond had mocht zijn camera niet gestolen zijn geweest of als hij niet beslist had om definitief te stoppen met filmen. Een film puur voor het plezier. Merci Boris!